Kan ik sondevoeding vervangen door een blended diet?

Er is nog onvoldoende onderzoek gedaan naar de voor- en nadelen van het zogenaamde blended diet ten opzichte van medische sondevoeding.

Ons advies

Medische sondevoeding heeft de voorkeur, omdat hiervan duidelijk is hoeveel voedingsstoffen het bevat en omdat het veiliger is. Daardoor weet je precies wat je binnenkrijgt aan voedingsstoffen.

Als je geen medische sondevoeding wil of kan nemen, dan kan een blended diet een mogelijk alternatief zijn.

Wat is een blended diet?

Bij een blended diet wordt gewone voeding fijngemalen, verdund met water en vervolgens via een sonde toegediend. Een blended diet kan eventueel gebruikt worden als volledige of gedeeltelijke vervanging van medische sondevoeding. Als je sondevoeding wilt vervangen door een blended diet is het belangrijk om dit onder begeleiding van een diëtist te doen.

Een blended diet kan worden toegepast als:

Je klaar bent met de behandeling tegen kanker, omdat anders het risico op infectie te groot is. Tijdens de behandeling van kanker is de weerstand verminderd. Doordat de voeding zelf klaargemaakt wordt bestaat er een grotere kans op voedselinfecties dan bij medische sondevoeding
Je een sonde hebt die in de maag uitkomt, waarbij de sonde dik genoeg is. Als je een sonde hebt die rechtstreeks naar de darmen gaat, is een blended diet geen optie.
Je geen koorts of infecties hebt.

Mogelijke voordelen van een blended diet:

Bepaalde maag- en darmklachten zoals overgeven, buikpijn en een moeizame stoelgang (verstopping) kunnen afnemen.

Mogelijke nadelen van een blended diet:

De voeding is minder geconcentreerd dan medische sondevoeding. Al het eten moet namelijk verdund worden met water om het door een sonde te kunnen toedienen. Hierdoor is het lastiger om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen.
De sonde kan door de grovere voeding gemakkelijker verstopt raken.
Het klaarmaken van een blended diet kost tijd.
Doordat de voeding zelf klaargemaakt wordt bestaat er een grotere kans op voedselinfecties dan bij medische sondevoeding.
De zorgverzekeraar vergoedt de voeding niet, medische sondevoeding wordt wel vergoed.
Het is lastiger om precies te weten wat je binnenkrijgt aan voedingsstoffen.
Door een verkeerde temperatuur of toedieningssnelheid kunnen maag- en darmklachten ontstaan.

Wat blijkt uit onderzoek?

Er is een klein onderzoek gedaan onder patiënten met hoofd-hals kanker die last hadden van onbedoeld gewichtsverlies. De groep die medische sondevoeding kreeg, kwam aan in gewicht en spiermassa. Maar bij de groep die een blended diet toepaste was dit niet het geval.

Het is nog niet onderzocht of eventuele risico’s, zoals een mogelijk tekort aan voedingsstoffen, het verstoppen van de sonde en infecties vaker voorkomen bij een blended diet dan bij medische sondevoeding. Hiervoor is meer onderzoek nodig.

Een overzichtsstudie waarbij verschillende resultaten van onderzoeken naar het verschil tussen een blended diet en sondevoeding met elkaar vergeleken, concludeerde dat er een duidelijk verschil zit tussen de voedingswaarde van een blended diet en sondevoeding. En dat blended diets niet altijd voldoende voedingsstoffen bevatten. Je kan hierdoor sneller tekorten aan belangrijke voedingsstoffen oplopen en dit kan een negatief effect hebben op het herstel en de lichamelijke conditie.

Bronnen

Dit artikel is bijgewerkt in juni 2023.

Ojo, O., Adegboye, A., Ojo, O. O., Wang, X., & Brooke, J. (2020). An Evaluation of the Nutritional Value and Physical Properties of Blenderised Enteral Nutrition Formula: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 12(6), 1840. https://doi.org/10.3390/nu12061840
Papakostas, P., Tsaousi, G., Stavrou, G., Rachovitsas, D., Tsiropoulos, G., Rova, C., Konstantinidis, I., Michalopoulos, A., Grosomanidis, V., & Kotzampassi, K. (2017). Percutaneous endoscopic gastrostomy feeding of locally advanced oro-pharygo-laryngeal cancer patients: Blenderized or commercial food?. Oral oncology, 74, 135–141. https://doi.org/10.1016/j.oraloncology.2017.10.001
Ten Have, H. et al. (2022). Handboek Voeding bij Kanker. (3e editie) Utrecht, De Tijdstroom.
The British Dietetic Association. (2019). Policy Statement The Use of Blended Diet with Enteral Feeding Tubes. https://www.bda.uk.com/static/2ae537f0-6dab-483f-be7b2abd5f6b20cf/191111-Blended-Diets-Policy-Statement-FINAL-COUNCIL-APPROVED.pdf

Stel je vraag aan de experts

Wij zijn er voor al je vragen over voeding en leefstijl in relatie tot kanker.

Stel je vraag

Een samenwerking tussen

Over Voedingenkankerinfo.nl

De voorlichting in dit artikel is zorgvuldig ontwikkeld door het Wereld Kanker Onderzoek Fonds in samenwerking met het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), Wageningen University and Research (WUR) en de Landelijke Werkgroep Diëtisten Oncologie (LWDO).

Maak kennis met de redactie