Helpen sojaproducten de kans op prostaatkanker te verkleinen?

Of soja invloed heeft op de kans op prostaatkanker is nog onduidelijk. Er zijn aanwijzingen dat soja de kans op prostaatkanker kan verkleinen, maar er is nog meer onderzoek nodig om dit te bevestigen.
Ons advies
Het is veilig om maximaal 2-3 porties sojaproducten per dag te eten en drinken. Bijvoorbeeld als vervanging van vlees of zuivel. Je kunt bij een portie denken aan één glas sojamelk of 150 gram tempé of tofu. Gebruik geen soja en/of fyto-oestrogeen supplementen.
Wat is soja?
Soja is afkomstig van de sojaboon. Soja is rijk aan eiwit en onverzadigd vet. Ook bevat soja ijzer en vitamine B1. Van soja worden sojaproducten gemaakt zoals vleesvervangers en andere vegetarische producten, bijvoorbeeld tofu en tempé. Er worden ook zuivelproducten van gemaakt, zoals sojamelk, sojapudding en sojayoghurt. Daarnaast wordt soja aan veel producten toegevoegd, zoals in sommige sauzen en kant-en-klaar maaltijden. Op de verpakking staat of een product soja bevat.
Soja en isoflavonen
Soja bevat isoflavonen, stoffen die erg lijken op het hormoon oestrogeen dat het lichaam zelf maakt. Isoflavonen worden ook wel plantaardige oestrogenen of fyto-oestrogenen genoemd. Deze fyto-oestrogenen kunnen invloed hebben op kankersoorten die gevoelig zijn voor hormonen, zoals prostaatkanker.
Sojasupplementen mogelijk niet veilig
Sojasupplementen (pillen, poeders, preparaten) kunnen grote hoeveelheden isoflavonen bevatten. Het is niet altijd duidelijk hoeveel isoflavonen erin zitten. Of grote hoeveelheden soja of fyto-oestrogenen ook veilig zijn op de lange termijn en bij hormoongevoelige prostaatkanker is nog onbekend. Daarom wordt het afgeraden om soja of fyto-oestrogeen supplementen te gebruiken.
Wat blijkt uit onderzoek?
Uit het grootste onderzoek ooit naar voeding, leefstijl en kanker van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds blijkt dat het bewijs voor het effect van soja op de kans op prostaatkanker nog onduidelijk is. Er zijn aanwijzingen dat mannen die soja of isoflavonen namen, minder vaak prostaatkanker kregen dan mannen die dit niet namen. Meer onderzoek is nodig om uit te vinden waardoor dit komt.
Bronnen
Dit artikel is bijgewerkt in juni 2023.
- Applegate, C. C., Rowles, J. L., Ranard, K. M., Jeon, S., & Erdman, J. W. (2018). Soy Consumption and the Risk of Prostate Cancer: An Updated Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 10(1), 40. https://doi.org/10.3390/nu10010040
- Fan, Y., Wang, M., Li, Z., Jiang, H., Shi, J., Shi, X., Liu, S., Zhao, J., Kong, L., Zhang, W., & Ma, L. (2022). Intake of Soy, Soy Isoflavones and Soy Protein and Risk of Cancer Incidence and Mortality. Frontiers in nutrition, 9, 847421. https://doi.org/10.3389/fnut.2022.847421
- Ratha, P., Neumann, T., Schmidt, C. A., & Schneidewind, L. (2021). Can Isoflavones Influence Prostate Specific Antigen Serum Levels in Localized Prostate Cancer? A Systematic Review. Nutrition and cancer, 73(3), 361–368. https://doi.org/10.1080/01635581.2020.1759660
- ten Have, H. et al (2022). Handboek Voeding bij Kanker. (3e editie) Utrecht, De Tijdstroom.
- World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research (2018). Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: a Global Perspective. Continuous Update Project Expert Report. https://wcrf.org/diet-activity-and-cancer/
- Voedingscentrum (2023). Soja en sojaolie. https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/soja.aspx
Een samenwerking tussen